*Πριν ξεκινήσει το άρθρο να διευκρινίσουμε ότι ο τίτλος «Γνωρίζοντας τα ζώα της φάρμας» έχει χρησιμοποιηθεί όχι για να δηλώσει ότι τα ζώα ανήκουν στις φάρμες (καθώς τα ζώα δεν ανήκουν πουθενά, και δεν είναι ιδιοκτησία κανενός), αλλά τον χρησιμοποιούμε διότι πολύς κόσμος αντιλαμβάνεται τα ζώα μέσα από κατηγορίες.
Τα πρόβατα είναι το τρίτο πιο κοινό ζώο που θανατώνεται για τροφή (μετά τα κοτόπουλα και τους χοίρους, αλλά εξαιρουμένων των ψαριών). 1 δισεκατομμύριο πρόβατα θανατώνονται ετησίως για ανθρώπινη κατανάλωση.
Σαν χώρα και με βάση τα έθιμα μας και τις παραδόσεις μας καταναλώνουμε: προβατίνες , αρνάκια, ζυγούρια. Πριν συστήσουμε αυτά τα υπέροχα πλάσματα – είναι καλό να γίνει μια διευκρίνηση. Όταν λέμε:
- Γάλακτος : αναφερόμαστε σε ένα αρνί ή κατσικάκι ΜΕΧΡΙ 5 εβδομάδων (δηλαδή ένα βρέφος)
- Αρνί: είναι ένα προβατάκι μέχρι 8 μηνών
- Ζυγούρι: πρόβατο 8-14 μηνών, το οποίο δεν έχει τεκνοποιήσει ακόμα
- Πρόβατο: από 1 έτους και πάνω.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι ανεξαρτήτως του είδους «προτίμησης» και κατανάλωσης, ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΟΥΜΕ ΜΩΡΑ, όπου το μεγαλύτερο είναι 1 χρονών.
Τα πλάσματα αυτά τα χρησιμοποιούμε για:
- Το κρέας τους
- Το μαλλί τους
- Το γάλα τους
Τα πρόβατα λοιπόν εκτρέφονται για πολλούς λογούς και το ανθρώπινο είδος προσπαθεί να τα χρησιμοποιήσει στο maximum. Κάθε χρόνο περίπου τέσσερα εκατομμύρια νεογέννητα αρνιά –περίπου ένα στα πέντε από το σύνολο– πεθαίνουν μέσα σε λίγες μέρες από τη γέννηση, κυρίως από ασθένειες, έκθεση ή υποσιτισμό. Τα αρνιά που επιβιώνουν συνήθως σκοτώνονται για φαγητό σε ηλικία περίπου τεσσάρων μηνών. Τα περισσότερα αρνιά γεννιούνται την άνοιξη, πολλοί κτηνοτρόφοι όμως επιλέγουν και τους χειμερινούς μήνες για να εξασφαλίσουν ότι τα ζώα τους είναι αρκετά μεγάλα για να τα σφάξουν για την αγορά του «ανοιξιάτικου αρνιού» γύρω στο Πάσχα. Για να το πετύχουν αυτό χρησιμοποιούν επεμβατικές τεχνικές, όπως φάρμακα και ορμονικά εμφυτεύματα, για να χειραγωγήσουν τον κύκλο εκτροφής προβάτων επιδιώκοντας υψηλότερα κέρδη. Η γέννηση το χειμώνα θέτει προφανώς τα αρνιά σε πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο έκθεσης, αλλά οι προηγούμενες εγκυμοσύνες σημαίνουν επίσης ότι τα αγέννητα αρνιά μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από ασθένειες που μεταδίδονται από έντομα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όπως ο ιός Schmallenberg, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει παραμορφώσεις και αποβολές.
Λίγο μετά τη γέννηση, τα αρνιά υποβάλλονται σε δύο επώδυνους ακρωτηριασμούς: τον 1) ευνουχισμό και 2) το κόψιμο της ουράς. Τα αρσενικά ευνουχίζονται για να αποφευχθεί η απρογραμμάτιστη αναπαραγωγή (παρόλο που πολλά αρνιά σφάζονται πριν φτάσουν σε σεξουαλική ωριμότητα) και για να μειωθεί η επιθετικότητα. Πιστεύεται επίσης ότι ο ευνουχισμός εξασφαλίζει ταχύτερη ανάπτυξη και καλύτερη ποιότητα σφαγίου. Η τεχνική ευνουχισμού που χρησιμοποιείται πιο συχνά είναι ο περιορισμός της παροχής αίματος στους όρχεις μέσω της χρήσης ενός σφιχτού ελαστικού δακτυλίου, με αποτέλεσμα να μαραίνονται και να πέφτουν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Εάν ο δακτύλιος εφαρμόζεται όταν το αρνί είναι μικρότερο των επτά ημερών, δεν υπάρχει νομική απαίτηση για χρήση αναισθητικού. Βεβαίως στις περισσότερες περιπτώσεις η χρήση αναισθητικού είναι σπανία καθώς οι κτηνοτρόφοι θέλουν να ελαχιστοποιήσουν τυχόν έξοδα και έτσι δεν τους κάνουν αναισθησία.
Η ίδια μέθοδος χρησιμοποιείται με τον ακρωτηριασμό της ουράς. Τοποθετείται ένας δακτύλιος από καουτσούκ, σχεδιασμένος να περιορίζει την παροχή αίματος στο κάτω μισό της ουράς. Οι αγρότες εκτελούν αυτόν τον ακρωτηριασμό για να αποτρέψουν τη «μύγα-χτύπημα» ή τη «μύγα με μύγα», μια προσβολή που εμφανίζεται στα κόπρανα που συγκεντρώνονται γύρω από την ουρά. Αν δεν γίνονται με προσοχή, αυτοί οι ακρωτηριασμοί –ειδικά ο ευνουχισμός– μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρούς, ακόμη και θανατηφόρους τραυματισμούς. Και αν εκτελεστεί πολύ σύντομα μετά τη γέννηση, η αγωνία που υποφέρουν τα αρνιά μπορεί να είναι τόσο μεγάλη που σταματούν να θηλάζουν για λίγες ώρες. Αυτό συμβάλλει σε υψηλά ποσοστά πρώιμης θνησιμότητας.
Ασθένειες
Μια σειρά «προληπτικών» φαρμάκων για ένα ευρύ φάσμα εξωτερικών και εσωτερικών παρασίτων μπορεί να χυθεί στον λαιμό ή να εφαρμοστεί μέσω εμβύθισης σε ολόκληρο το σώμα ή σε όλο το κοπάδι. Οι βελόνες και οι σύριγγες σπάνια καθαρίζονται ή αντικαθίστανται, ακόμη και μετά από χρήση σε δεκάδες ή ίσως εκατοντάδες ζώα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αποστήματα και άλλες επιπλοκές. Ένα ποσοστό ζώων πέφτουν επίσης θύματα ιογενών ασθενειών, τρομώδους νόσου, μαστίτιδας, σάπιων δοντιών, πεσμένης μήτρας (πρόπτωση), χωλότητας και τύφλωσης. Το 2001, περισσότερα από 6 εκατομμύρια εκτρεφόμενα ζώα, συμπεριλαμβανομένων 4,9 εκατομμυρίων προβάτων, θανατώθηκαν και κάηκαν ή θάφτηκαν για να σταματήσει η εξάπλωση του αφθώδους πυρετού, μιας εξαιρετικά μολυσματικής ασθένειας που προσβάλλει πρόβατα, χοίρους, βοοειδή και κατσίκες. Η ασθένεια λέγεται ότι προήλθε από μια βρώμικη φάρμα χοίρων. Πολύ γρήγορα εξαπλώθηκε καθώς τα ζώα μεταφέρονταν σε αγορές και σφαγεία σε όλη τη χώρα. Την εποχή της επιδημίας, οι κτηνοτροφικές αγορές είχαν ανασταλεί λόγω φόβου περαιτέρω εξάπλωσης της νόσου, αλλά αργότερα άνοιξαν ξανά. Ένα περαιτέρω, αλλά πολύ μικρότερο, ξέσπασμα αφθώδους πυρετού σημειώθηκε το 2007 σε σχέση με ένα εργαστήριο ασθενειών ζώων στο Surrey. Εκατοντάδες ζώα θανατώθηκαν για να αποφευχθεί η εξάπλωση της ασθένειας. Η αλήθεια είναι ότι οι απάνθρωπες και ανθυγιεινές συνθήκες που ζουν τα ζώα είναι συνυπεύθυνες για πανδημίες και επιδημίες.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες τα πρόβατα γεννούν κάθε άνοιξη μετά από πέντε μήνες εγκυμοσύνης. Οι προβατίνες είναι «φυσιολογικά» σχεδιασμένες γεννούν ένα μόνο αρνί σε κάθε κύηση (τα δίδυμα είναι σχετικά σπάνια). Όμως, η γενετική επιλογή και η εντατική σίτιση έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση όπου τα δίδυμα και ακόμη και τα τρίδυμα δεν είναι απλώς συνηθισμένα, αλλά ο κανόνας, με περίπου το 85 τοις εκατό των κυήσεων προβάτων να καταλήγουν πλέον σε πολλαπλά αρνιά. Επειδή οι προβατίνες έχουν μόνο δύο θηλές, και όπως αναφέραμε πλέον γεννάνε 3 παιδιά αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να πρέπει να βρεθεί γρήγορα μια προβατίνα που θηλάζει με μια αχρησιμοποίητη θηλή. Εάν δεν βρεθεί θηλή – κάτι που συμβαίνει συχνά – θα δεθεί με ένα σχοινί ή θα κρατηθεί από το λαιμό μέσα σε αυτό που ονομάζεται «κουτί υιοθέτησης». Αυτά μοιάζουν με μεσαιωνικά αποθέματα και επιτρέπουν στα ορφανά την ελεύθερη πρόσβαση στο γάλα μιας ενήλικης προβατίνας η προβατίνα- μπορεί να παραμείνει σε αυτό το εργαλείο για τέσσερις ή πέντε ημέρες. Μια εναλλακτική λύση θεωρείται η τροφοδοσία μέσο ενός σωλήνα, ο οποίος περνάει στο στομάχι του μωρού αρνιού μέσω του στόματος. Μερικά αρνιά – ήδη στεναχωρημένα από το χωρισμό από τις μητέρες τους – σκοτώνονται ή τραυματίζονται κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας.
Οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ επιτρέπουν στα πρόβατα να ταξιδεύουν για 14 ώρες χωρίς ανάπαυση ή νερό. Πρέπει να έχουν περίοδο ανάπαυσης μίας ώρας μετά από ταξίδι 14 ωρών, μετά την οποία μπορούν να μεταφερθούν για άλλες 14 ώρες. Μετά το δεύτερο ταξίδι των 14 ωρών, εάν δεν έχει επιτευχθεί ο προορισμός, τα πρόβατα πρέπει να ξεφορτωθούν, να τους δοθεί τροφή και νερό και να ξεκουραστούν για 24 ώρες πριν μπορέσουν να μεταφερθούν ξανά. Κατά τη μεταφορά, ο χώρος ανά ζώο μπορεί να είναι μόλις 2.000 cm2 το καθένα – που ισοδυναμεί με λίγο περισσότερα από τρία φύλλα χαρτιού Α4. Τα πρόβατα υποφέρουν φρικτά βάσανα σε μακρινά ταξίδια από λιμάνια προς ηπειρωτικούς προορισμούς. Αφού πλέον φτάσουν στον έναν και μοναδικό προορισμό τους το σφαγείο οι κατσίκες στέλνονται σε έναν αγωγό όπου τις χτυπούν με ένα πιστόλι με μπουλόνι πριν από τη σφαγή. Μετά από αυτό τις δεσμεύουν από το πίσω πόδι και τις σηκώνουν στον αέρα για να τους κόψουν τον λαιμό. Δυστυχώς πολλές φορές ανακτούν τις αισθήσεις τους και βιώσουν τον φρικτό θάνατό τους.
Καθώς αναλύσαμε τις σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες ζωής που ζούνε τα πλάσματα αυτά ήρθε η ώρα να τα γνωρίσουμε. Να τα γνωρίσουμε όχι σαν κρέας, κατσικίσιο τυρί ή σαν ένα μάλλινο πουλόβερ αλλά για τα πλάσματα που πραγματικά είναι – και ΤΑ ΠΡΟΒΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΚΑΙ ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ- ΕΙΝΑΙ ΓΗΙΝΑ ΣΑΝ ΕΜΑΣ.
Τα πρόβατα έχουν πολύ καλές αναμνήσεις. Μπορούν να θυμούνται τουλάχιστον 50 μεμονωμένα πρόβατα και ανθρώπους για χρόνια. Το κάνουν αυτό χρησιμοποιώντας μια παρόμοια νευρική διαδικασία και μέρος του εγκεφάλου που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να θυμούνται.
Έχει αποδειχθεί ότι τα πρόβατα εμφανίζουν συναισθήματα, μερικά από τα οποία μπορούν να μελετηθούν παρατηρώντας τη θέση των αυτιών τους.
Σε αντίθεση με τη δημοφιλή παρανόηση, τα πρόβατα είναι εξαιρετικά έξυπνα ζώα ικανά να λύνουν προβλήματα. Θεωρείται ότι έχουν παρόμοιο επίπεδο IQ με τα βοοειδή και είναι σχεδόν τόσο έξυπνα όσο τα γουρούνια.
Όπως διάφορα άλλα είδη, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, τα πρόβατα κάνουν διαφορετικές φωνές για να επικοινωνήσουν διαφορετικά συναισθήματα. Επίσης, εμφανίζουν και αναγνωρίζουν συναισθήματα από τις εκφράσεις του προσώπου.
Τα πρόβατα είναι γνωστό ότι αυτοθεραπεύονται όταν έχουν κάποιες ασθένειες. Θα τρώνε συγκεκριμένα φυτά όταν είναι άρρωστα που μπορούν να τα θεραπεύσουν (φυσικά εδώ αναφερόμαστε σε πρόβατα που εχουν πρόσβαση στην φύση και δεν είναι κλεισμένα σε φάρμες). Τα θηλυκά πρόβατα (προβατίνες) είναι πολύ φροντιστικές μητέρες και δημιουργούν βαθιά δεσμούς με τα αρνιά τους που μπορούν να τα αναγνωρίσουν από το κάλεσμά τους (bleat) όταν περιπλανηθούν πολύ μακριά. Μέρος αυτού που κάνει τα πρόβατα τόσο έξυπνα είναι οι περίπλοκες κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις. Αυτά τα ζώα του κοπαδιού μπορούν να χρησιμοποιούν διαφορετικές φωνές μεταξύ τους για να επικοινωνούν διαφορετικά πράγματα, όπως κάνουν οι άνθρωποι, οι γάτες, οι σκύλοι και οι χοίροι.
Τα πρόβατα έχουν σχετικά υψηλή οπτική οξύτητα και χρησιμοποιούν αυτό το επίπεδο όρασης για να αξιολογήσουν το περιβάλλον τους και να μάθουν. Μπορούν να δουν χρώματα και μπορούν να αναγνωρίσουν χρώματα και σχήματα με τα πάντα, από φαγητό μέχρι αρπακτικά. Τα πρόβατα είναι αρκετά έξυπνα ώστε να έχουν κάποιο επίπεδο μονιμότητας αντικειμένων. Αυτό σημαίνει ότι εάν καλύψετε το φαγητό μπροστά σε ένα πρόβατο, το πρόβατο εξακολουθεί να έχει επίγνωση της παρουσίας του φαγητού, παρόλο που δεν μπορεί πλέον να το δει. Για σύγκριση, τα ανθρώπινα μωρά δεν αναπτύσσουν μονιμότητα αντικειμένων μέχρι την ηλικία των 8 μηνών περίπου. Σε μια μελέτη, τα πρόβατα θυμήθηκαν πού ήταν κρυμμένο το φαγητό σε έναν λαβύρινθο 22 εβδομάδες αφότου αρχικά βίωσαν τον λαβύρινθο και βρήκαν το φαγητό. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν την όσφρηση τους για να μάθουν για τον κόσμο γύρω τους. Αυτό βοηθά τα πρόβατα να αναγνωρίσουν τις αγαπημένες τροφές και τις τροφές που μπορεί να τα αρρωστήσουν. Ένα πρόβατο μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει την όσφρηση του για να αναγνωρίσει οικεία πρόβατα έναντι αγνώστων, καθώς και τους δικούς του απογόνους και τους απογόνους άλλων προβάτων.
Ο δεσμός μεταξύ της προβατίνας και του αρνιού είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Οι προβατίνες απογαλακτίζουν φυσικά τα αρνιά τους περίπου στην ηλικία των 6 μηνών, αν και μερικές θα συνεχίσουν να θηλάζουν πέρα από αυτό. Εάν χωριστούν πριν από 4-6 μήνες για αναγκαστικό απογαλακτισμό, η προβατίνα και το αρνί τείνουν να παρουσιάζουν σημάδια στρες για πολλές ημέρες ή ακόμη και εβδομάδες μετά τον χωρισμό. Τα στρεσαρισμένα πρόβατα θα παρουσιάσουν συμπεριφορές όπως ροκάνισμα ακατάλληλων αντικειμένων κ.α. Μερικές μελέτες έχουν δείξει ακόμη ότι τα αρνιά που έχουν αποχωριστεί από τη μητέρα τους πολύ νωρίς έχουν φτωχή ανοσία και ανταπόκριση στο στρες. Οι προβατίνες τείνουν επίσης να σχηματίζουν στενούς δεσμούς με άλλες προβατίνες που έχουν πρόσφατα γεννήσει. Καθώς τα αρνιά μεγαλώνουν, δημιουργούν ομάδες φίλων που τους επιτρέπουν να παίζουν και να μαθαίνουν σε ένα ασφαλές περιβάλλον υπό την στενή παρακολούθηση των προβατινών. Δημιουργώντας δεσμούς μεταξύ τους, οι προβατίνες είναι σε θέση να παρακολουθούν καλύτερα τα μικρά τους και να έχουν την υποστήριξη άλλων προβατινών που είναι πρόθυμες να προστατεύσουν και τα αρνιά.
Κλείνοντας το άρθρο θέλω να σας δείξω 2 υπέροχα πλάσματα.
Το πρώτο δεν είναι πλέον στην ζωή καθώς προοριζόταν για κατσικάκι γάλακτος για το Πάσχα.
Το δεύτερο όμως είναι ένα διασωσμένο πλάσμα ελεύθερο από τα έθιμα και της παραδόσεις.
Θέλω να κλείσω με την εξής ερώτηση «μπορείτε να κοιτάξετε αυτό το πλάσμα και να του πείτε ότι η ζωή του μετράει λιγότερο από την παράδοση μας που το θέλει στην σούβλα το Πάσχα;» Αν θα το βλέπατε στο καταφύγιο ειδικά μετά από ότι διαβάσατε για τις ικανότητες του και την μοναδική του προσωπικότητα τι θα βλέπατε;
«Ένα αρνί στην σούβλα; Ή ένα μωρό που θέλει αγάπη και χάδια;»
Όπως τα σκυλιά μας, τα γατιά μας και τα παιδία μας…
Zero Way Of Life 