Γνωρίζοντας τα ζώα της φάρμας: Κοτόπουλα

*Πριν ξεκινήσει το άρθρο να διευκρινίσουμε ότι ο τίτλος «Γνωρίζοντας τα ζώα της φάρμας» έχει χρησιμοποιηθεί ΟΧΙ για να δηλώσει ότι τα ζώα ανήκουν στις φάρμες (καθώς τα ζώα δεν ανήκουν πουθενά, και δεν είναι ιδιοκτησία κανενός), αλλά τον χρησιμοποιούμε διότι πολύς κόσμος αντιλαμβάνεται τα ζώα μέσα από κατηγορίες.

Τα κοτόπουλα εκτρέφονται για δύο σκοπούς: αυγά και κρέας. Και στις δύο αυτές βιομηχανίες, οι συνθήκες ζωής των κοτόπουλων θεωρούνται λιγότερο σημαντικές διότι πρέπει να διατηρηθούν τα υψηλά επίπεδα παραγωγής. Τα περισσότερα κοτόπουλα που εκτρέφονται στις κτηνοτροφικές μονάδες δεν επιτρέπεται να περνούν χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, αλλά περιορίζονται σε πολυσύχναστα εσωτερικά υπόστεγα για τη συντριπτική πλειοψηφία της ζωής τους. Τα κοτόπουλα είναι τα πιο συχνά εκτρεφόμενα ζώα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, πάνω από 68 δισεκατομμύρια κοτόπουλα θανατώθηκαν για τροφή μόνο το 2018. Τα κοτόπουλα υποβάλλονται σε μερικές από τις πιο απάνθρωπες μεταχειρίσεις από οποιοδήποτε άλλο ζώο που εκτρέφεται στις κτηνοτροφικές μονάδες. Ο ακραίος περιορισμός, οι χειρουργικές επεμβάσεις που πραγματοποιούνται χωρίς παυσίπονα ή αναισθησία και η άρνηση των ευκαιριών κοινωνικοποίησης είναι μεταξύ των πολλών παραγόντων που κάνουν τη ζωή των κοτόπουλων δύσκολη και μερικές φορές αφόρητη. Κάθε στάδιο της ζωής ενός κοτόπουλου που εκτρέφεται είναι γεμάτο με μεταχείριση που πολλοί άνθρωποι θεωρούν απάνθρωπη. Οι νεοσσοί ξεκινούν τη ζωή τους σε τεράστια εκκολαπτήρια, όπου έρχονται στον κόσμο μαζί με χιλιάδες άλλους νεοσσούς που δεν τους επιτρέπεται ποτέ να συναντήσουν τους γονείς τους. Οι λάμπες παρέχουν τεχνητή θερμότητα για να αντικαταστήσουν τη ζεστασιά του σώματος της μητέρας. Τα κοτόπουλα από μονά τους – πολύ πριν τροποποιηθούν γενετικά γεννούσαν μέχρι 10 αυγά τον χρόνο πλέον παράγουν 300 αυγά ετησίως. Αυτή η υπερπαραγωγή αυγών επιβαρύνει σοβαρά το σώμα της κότας. Πολλές κότες αναπτύσσουν οστεοπόρωση, όγκους, πρόπτωση μήτρας και άλλες επώδυνες και συχνά θανατηφόρες καταστάσεις. Η γενετική τροποποίηση των κοτόπουλων κρεατοπαραγωγής προκαλεί επίσης αρκετές σωματικές παθήσεις. Καθώς τα κοτόπουλα μεγαλώνουν με ταχύτερους ρυθμούς και αναπτύσσουν πιο ουσιαστικούς θωρακικούς μύες, το σώμα τους συχνά εμφανίζει επώδυνες καταστάσεις όπως μυϊκές ασθένειες, παραμορφώσεις και προβλήματα στα πόδια. Οι φάρμες των εργοστασίων περιορίζουν τόσα πολλά ζώα σε τόσο μικρούς χώρους που είναι σχεδόν αδύνατο να διατηρηθούν οι περιοχές καθαρές. Στις φάρμες εργοστασίων, τα ζώα αφήνονται να στέκονται ή ξαπλώνουν με τα κόπρανα τους τον περισσότερο χρόνο. Αυτές οι ανθυγιεινές συνθήκες, σε συνδυασμό με το σωματικό και ψυχικό στρες του περιβάλλοντός τους, καταπιέζουν το ανοσοποιητικό σύστημα των κοτόπουλων.

Η τακτική χρήση αντιβιοτικών προκαλεί αντίσταση στα αντιβιοτικά τόσο στα εκτρεφόμενα ζώα όσο και στα άτομα που τα τρώνε. Για να αποτραπούν ασθένειες χορηγούνται αντιβιοτικά στα εκτρεφόμενα ζώα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, συχνά αμέσως μετά τη γέννηση τους. Η τακτική χρήση αντιβιοτικών προκαλεί αντίσταση στα αντιβιοτικά τόσο στα εκτρεφόμενα ζώα όσο και στα άτομα που τα τρώνε. Η αντοχή στα αντιβιοτικά θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την ανθρώπινη υγεία παγκοσμίως. Η  βιομηχανία που παράγει κοτόπουλα τοποθετεί το ενδιαφέρον των καταναλωτών και των αγροτών πάνω από τα ίδια τα ζώα και την ζωή τους. Μια σειρά από ζητήματα ευημερίας, συμπεριλαμβανομένων των επώδυνων ακρωτηριασμών, η την άρνηση επαρκούς χώρου διαβίωσης, καθώς και οι απάνθρωπες μέθοδοι σφαγής, μαστίζουν τη βιομηχανία. Δεν είναι καθόλου περίεργο γιατί αυτά τα πλάσματα θεωρούνται από τα ζώα που κακοποιούνται περισσότερο στον πλανήτη.

Μια συνηθισμένη μέθοδος θανάτωσης κοτόπουλων είναι ότι τα κοτόπουλα κρεμιούνται ανάποδα και τα πόδια τους κρατιούνται από μεταλλικούς αναβολείς, κάτι που συχνά προκαλεί σπασμένα κόκαλα. Στη συνέχεια, τα κοτόπουλα περνούν μέσα από ένα ηλεκτρισμένο λουτρό νερού που προορίζεται για τα αναισθητοποιήσει προτού τους: κόψουν τον λαιμό και τα σώματα τους πεταχτούν σε μια δεξαμενή με βραστό νερό που προορίζεται να τα αφαιρέσει τα φτερά. Πολλά κοτόπουλα καταφέρνουν να αποφύγουν το ηλεκτρισμένο νερό, παραμένοντας συνειδητά για τα επόμενα βήματα της διαδικασίας σφαγής. Το 2018, άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έφαγαν 127 εκατομμύρια τόνους κοτόπουλα. Ο αριθμός είναι ασύλληπτος.  Ένα κοτόπουλο κρεατοπαραγωγής ζει κατά μέσο όρο 42 ημέρες σε φάρμες εργοστασίων. 4-6 δισεκατομμύρια αρσενικοί νεοσσοί σκοτώνονται κάθε χρόνο στην παραγωγή αυγών (οι αρσενικοί νεοσσοί θεωρούνται άχρηστοι από τη βιομηχανία και θανατώνονται σχεδόν αμέσως).

Δυστυχώς είναι πάρα πολλοί άνθρωποι οι οποίο δεν νιώθουν την ίδια ευαισθητοποίηση με το μαρτύριο των κοτόπουλων, διότι κάποιοι δεν τα θεωρούν καν ζώα, ενώ άλλοι θεωρούν ότι είναι ηλίθια και δειλά πλάσματα- καθώς και η σπισιστική έκφραση «μην κάνεις σαν κότα». Και με αφορμή αυτό είναι μια καλή ευκαιρία να συστήσουμε στον κόσμο τα κοτόπουλα, και τις ικανότητες τους καθώς και η εικόνα που έχουμε είναι λανθασμένη. Όταν ο κόσμος επισκέπτεται καταφύγια εκπλήσσεται από το πόσο ιδιαίτερες προσωπικότητες έχουν τα κοτόπουλα. Εδώ να πω ότι τα κοτόπουλα έχουν καλύτερη όραση και ακοή από τον άνθρωπο (Bohanec and Bohanec 2013). Το ράμφος τους διαθέτει ένα πολύ ευαίσθητο νεύρο το οποίο τα βοηθά να εξερευνήσουν τον κόσμο, να βρουν τροφή, να καθαρίσουν τα φτερά τους, να συλλέξουν πληροφορίες και να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Είναι πολύ τολμηρά και θαρραλέα πλάσματα. Σύμφωνα με τους ερευνητές διαθέτουν μεγάλη περιέργεια και ευφυία και αντιλαμβάνονται τη σχέση «αιτίας-αποτελέσματος». Φυσικά μπορούν να νιώσουν πληθώρα συναισθημάτων. Η ηθολόγος Lesley Roger είπε ότι έχει πλέον αποδειχτεί ότι τα κοτόπουλα έχουν γνωστικές ικανότητες ισάξιες με των θηλαστικών και τον πίθηκων (Rogers 1995). Έχουν την ικανότητα να προσδοκούν το μέλλον και διαθέτουν αυτοέλεγχο, χαρακτηριστικά που λανθασμένα αποδίδονταν μόνο στον άνθρωπο (Abeyesinghe et al. 2005). Επίσης τα κοτόπουλα έχουν την δυνατότητα της ενσυναίσθησης και τα αγγίζει ο πόνος και τα συναισθήματα των άλλων. Τελικά με βάση τα παραπάνω, τα κοτόπουλα δεν είναι δειλά ούτε χαζά! Το αντίθετο.

Και αφού πλέον έχω παρουσιάσει, την ζωή αυτών των πλασμάτων, καθώς και κάποιες από τις ικανότητες τους – δεν μου μένει πλέον από το να αναρωτηθώ  στο τέλος αυτού του άρθρου: αφού η βιομηχανία εκτροφής κοτόπουλων θέτει πολλές απειλές για την υγεία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος, εκτός από τη βλάβη που προκαλεί στα ίδια τα κοτόπουλα γιατί συνεχίζουμε να την χρηματοδοτούμε; Γιατί συνεχίζουμε να στέλνουμε για θανάτωση πλάσματα που είναι σαν εμάς; Πλάσματα που έχουν οικογένειες, πλάσματα που θέλουν να ζήσουν σαν εμάς;

Στην παρακάτω φωτογραφία βλέπουμε ένα από τα πολλά διασωσμένα κοτόπουλα σε ένα καταφύγιο της Αγγλίας. Βλέποντας αυτό το συναισθανόμενο άτομο μπορείς να το κοιτάξεις στα μάτια και να του πεις ότι η ζωή του αξίζει λιγότερο μπροστά σε 10 λεπτά γευστικής ικανοποίησης;