Τι ακριβώς σημαίνει zero waste;
Zero Waste (Μηδενικά Απόβλητα) είναι μια φιλοσοφία που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την μείωση και την αποφυγή αποβλήτων που είναι τοξικά και επικίνδυνα για το περιβάλλον.

Η παγκόσμια ένωση Zero Waste ιδρύθηκε το 2002 για να «καθοδηγήσει την ανάπτυξη της Zero Waste φιλοσοφίας παγκοσμίως » και σύμφωνα με την οποία η Zero Waste «φιλοσοφία είναι στόχος ηθικός,οικονομικός,αποδοτικός, με όραμα να καθοδηγήσει τους ανθρώπους να αλλάξουν τον τρόπο ζωης τους και τις πρακτικές τους,να μιμηθούν τους βιώσιμους φυσικούς κύκλους όπου όλα τα απορριπτόμενα υλικά έχουν σχεδιαστεί για να γίνουν πόροι για να γίνει χρήση τους από άλλους.
Zero Waste σημαίνει σχεδιασμός, διαχείριση προϊόντων και διαδικασιών για την συστηματική μείωση και την εξάλειψη του όγκου καθώς και της τοξικότητας των αποβλήτων και των υλικών, τη διατήρηση και την επαναχρησιμοποίηση όλων των πόρων, χωρίς να γίνεται καύση ή ταφή αυτών.»
Ποιές είναι οι αρχές της zero waste φιλοσοφίας;
Reduce-Reuse-Repair-Recycle-Rot-Refuce
Reduce: Ίσως η πιο σημαντική αρχή της zero waste φιλοσοφίας είναι η μείωση της κατανάλωσης.Στην εποχή του καταναλωτισμού όλοι έχουμε πέσει στην παγίδα άσκοπων αγορών με προιόντα τα οποία δεν χρησιμοποιήσαμε ποτέ,ξεχάσαμε και κατέληξαν τελικά στα σκουπίδια χωρίς να έχουν εκπληρώσει τον σκοπό παραγωγής και αγοράς τους.Η κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών πρέπει να γίνεται μέσα σε λογικά πλαίσια και όρια.Οι αγορές δεν πρέπει να αποτελούν χόμπι αλλά συνειδητοποιημένη κίνηση του καταναλωτή για να ικανοποιήσει τις πραγματικές και όχι τις πλασματικές ανάγκες του.
Reuse:Αντί να γεμίζουμε τον χώρο μας με πολλά αντικείμενα που κάνουν την ίδια ακριβώς δουλειά,μπορούμε να χρησιμοποιούμε αντικείμενα που έχουμε ήδη στο σπίτι μας , μέχρι η λειτουργικότητα τους να μειωθεί σε βαθμό που η χρήση τους πλέον δεν θα είναι εφικτή.
Repair:Μια αρχή που εκτός από την θετική της επίδραση στο περιβάλλον ,έχει οικονομικός όφελος για τους ανθρώπους είναι η επιδιόρθωση πραγμάτων που ήδη έχουμε ώστε να γίνουν ξανά λειτουργικά, χωρίς να προβούμε σε αγορά νέου αντικειμένου.Η επιδιόρθωση δεν αφορά μόνο είδη ρουχισμού αλλά και έπιπλα,ηλεκτρικές συσκευές,ηλεκτρονικά είδη κλπ.
Recycle:Όταν τα αντικείμενα μας δεν είναι πλέον λειτουργικά και η χρήση τους καθίσταται αδύνατη καθώς και η επιδιόρθωση τους,τότε η λύση είναι ανακύκλωση.Βέβαια,πρέπει να προσέξουμε ώστε να ανακυκλώνουμε σωστά τα αντικείμενα μας στον σωστό χώρο/κάδο ανακύκλωσης.Υπάρχουν για παράδειγμα κάδοι ανακύκλωσης ρούχων και παπουτσιών σε πολλές γειτονιές της Αθήνας και αντίστοιχα κάδοι για γυάλινα ή χάρτινα αντικείμενα.Μπορείτε να βρείτε τι υλικά μπορούν να ανακυκλωθούν στην σελίδα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης.
Link: https://www.eoan.gr/el/content/20/ti-ulika-anakuklonoume
Rot: Η κομποστοποίηση αποτελεί ένα άμεσο τρόπο ανακύκλωσης ,μία φυσική διαδικασία κατά την οποία τα οργανικά υλικά μετατρέπονται σε μια πλούσια σκούρα ουσία,η οποία αποτελεί ιδανικό λίπασμα για τον κήπο.Μπορούμε να μετατρέψουμε σε κομπόστ σχεδόν το 35% των οικιακών απορριμμάτων.Περαιτέρω πληροφορίες για την κομποστοποίηση μπορείτε να βρείτε εδώ : http://www.dedisa.gr/kobostopoihsh/
Refuse: Ένα από τα πιο απλά βήματα για να αποφύγουμε τα απόβλητα είναι να αρνούμαστε φυλλάδια,δωρεάν διαφημιστικά είδη,δωρεάν δείγματα αντικειμένων που δεν χρειαζόμαστε καθώς τις περισσότερες φορές αυτά τα αντικείμενα πάνε κατευθείαν στα σκουπίδια,ενώ τα περισσότερα από αυτά τα έχουμε ήδη σε αφθονία στο σπίτι μας ή μπορούμε να τα βρούμε με μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο (πχ φυλλάδια από μαγαζιά και εστιατόρια).
Προσοχή σε μια μικρή παγίδα που ονομάζεται Greenwashing
Η Zero Waste φιλοσοφία είναι στην μόδα τα τελευταία χρόνια και δυστυχώς πολλές εταιρίες προσπαθούν να το εκμεταλλευτούν.«Greenwashing είναι η προσπάθεια αύξησης των πωλήσεων ή η βελτίωση της εικόνας (image) μιας επιχείρησης μέσω της παραπλανητικής προβολής είτε του δήθεν «πράσινου» προφίλ της είτε των «ψευτο – οικολογικών» χαρακτηριστικών των προϊόντων της. (Προέρχεται από την αγγλικές λέξεις whitewash – άσπρισμα με ασβέστη , που μεταφορικά σημαίνει επιφανειακή επικάλυψη – και green – πράσινο. )
Πολλές επιχειρήσεις απλά προσπαθούν να πείσουν ότι είναι περιβαλλοντικά υπεύθυνες ενώ στην πραγματικότητα κάνουν greenwashing, δηλαδή παραπλανούν συστηματικά τους καταναλωτές σχετικά με τις περιβαλλοντικές πρακτικές τους ή τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους .»
Πως καταλαβαίνω ότι μια εταιρεία κάνει greenwashing;
Οι έξι αμαρτίες του greenwashing(Όπως αναφέρονται στο site oikologos.gr ) είναι:
- Η προβολή ενός και μόνο οικολογικού στοιχείου του προϊόντος και η απόκρυψη όλων των υπολοίπων . Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι εκτυπωτής που αφενός εξοικονομεί ενέργεια , αλλά δεν δέχεται ανακυκλωμένο χαρτί.
- Η έλλειψη αποδείξεων για τους ισχυρισμούς . Π .χ . καλλυντικά που υποτίθεται ότι δεν έχουν ελεγχθεί σε ζώα , χωρίς να παρατίθεταικάποια σχετική πιστοποίηση.
- Αόριστες αναφορές . Δεκάδες προϊόντα βρίσκονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ που ισχυρίζονται πως είναι «χωρίς χημικά», «μη τοξικά», «απόλυτα φυσικά» ή απλά … «οικολογικά», χωρίς όμως να δίνουν περισσότερες πληροφορίες στους καταναλωτές.
- Η προβολή αληθών , μα αυτονόητων χαρακτηριστικών . Πολύ συχνά επισημαίνεται σε προϊόντα ότι «δεν περιέχουν χλωροφθοράνθρακες », ουσίες που ούτως ή άλλως απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία εδώ και χρόνια!
- Η προβολή φιλικών προς το περιβάλλον στοιχείων ενός εξ ορισμού βλαβερού προϊόντος . Τα βιολογικά τσιγάρα είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της «αμαρτίας».
- Οι απόλυτα ψευδείς ισχυρισμοί . Κι όμως , βρέθηκαν π .χ . σαμπουάν , που αναγράφουν ότι είναι «πιστοποιημένα βιολογικά», με τον οργανισμό πιστοποίησης να μην γνωρίζει τίποτα για το θέμα …
Ακόμη είναι σημαντικό όταν αγοράζουμε αντικείμενα που είναι φιλικά προς το περιβάλλον,να προσέχουμε τις συσκευασίες τους.Το να αγοράσουμε μια οδοντόβουρτσα bamboo με συσκευασία γεμάτη πλαστικό το οποίο δεν ανακυκλώνεται πλήρως,δεν το καθιστά συνολικά φιλικό προς το περιβάλλον.
Υ.Γ.
- Το μόνο λάθος που μπορεί να κάνουμε όταν ξεκινάμε το zero waste ταξίδι μας είναι να ξεχνάμε την βασική αρχή Reuse.Δεν χρειάζεται να αντικαταστήσουμε αντικείμενα που ήδη έχουμε αγοράσει και ικανοποιούν ακόμα επαρκώς τις ανάγκες μας,με κάποια πιο φιλικά προς το περιβάλλον.Πρώτα χρησιμοποιούμε ό,τι ήδη έχουμε στο σπίτι μας και έπειτα αγοράζουμε zero waste αντικείμενα.
- Τα βήματα μας δεν χρειάζεται να είναι τεράστια για να νιώθουμε ότι κάνουμε μια αλλαγή προς το καλύτερο.Μπορούμε να ξεκινήσουμε από μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα μας και έπειτα να εφαρμόσουμε την zero waste φιλοσοφία και στους υπόλοιπους τομείς της ζωής μας.Δεν χρειάζεται επίσης να κατακρίνουμε τους άλλους για τις επιλογές τους.
Και να θυμάστε:
H πρόοδος είναι πρόοδος , ανεξάρτητα από το πόσο αργή είναι!
Πηγές :
https://www.greekvegans.gr/environment/zero-waste/
https://www.theworldcounts.com/
http://www.dedisa.gr/kobostopoihsh/
https://www.flowmagazine.gr/zero_waste_ena_vima_meta_tin_anakuklosi/